Nếu là người đam mê quần vợt, hẳn bạn đã từng trải qua cảm giác phấn khích và hồi hộp khi xem một trận đấu căng thẳng kết thúc với tỷ số hòa. Khi điều này xảy ra, trận đấu phải được quyết định theo cơ chế được gọi là tie-break. Tuy nhiên, đối với những người mới chơi, khái niệm tie-break có thể gây nhầm lẫn và dễ sai sót. Trong bài viết này, cfun68 sẽ giải thích tie-break là gì cũng như luật tie-break trong quần vợt.
Tie-break là gì?
Trong quần vợt khi một set đạt tỷ số 6-6, một loạt tie break sẽ diễn ra để xác định người chiến thắng. Hệ thống tie break được áp dụng khi cả hai người chơi trong một trận đấu đều thắng 6 ván.
Tuy nhiên, cần lưu ý đối với các trận đấu 3 hoặc 5 set, các quy tắc cách biệt 2 ván vẫn được ưu tiên. Trừ khi giải đấu có các quy tắc riêng biệt được áp dụng từ đầu.
Luật tie break ra đời khi nào?
Luật tie break đã ra đời cách đây khoảng 50 năm và tạo một bước ngoặt trong lịch sử quần vợt.
Luật tie break đã ra đời đã chấm dứt các hiệp kéo dài không chỉ làm hao mòn thể lực của VĐV mà còn làm giảm sự phấn khích của khán giả. Trước khi luật tie break ra đời thì những người đam mê quần vợt thường chứng kiến những trận đấu kéo dài vài ngày.
Chẳng hạn, trong trận đấu tại Roland Garros giữa Marianna Brummer và Eva Lundquist diễn ra trong ngày khai mạc, set đầu tiên kết thúc với tỷ số 15-13.
Những trận đấu kéo dài như thế này không chỉ ảnh hưởng đến thể chất của các vận động viên mà còn gây tâm lý căng thẳng. Ví dụ, sau trận đấu mệt mỏi kéo dài 112 ván đấu của Charlie Pasarel vs Pancho Gonzales. Pancho Gonzales cảm thấy mình phát điên và không muốn đụng đến vợt nữa.
Tương tự năm 1968, John Newcombe và Marty Riessen tạo ra ván đấu dài nhất trong lịch sử US Open, với tỷ số 25-23.
Tie-break lần đầu tiên được giới thiệu trong một chương trình thử nghiệm tại một số trận đấu của Giải quần vợt Mỹ Mở rộng vào giữa năm 1969, trước khi được giới thiệu chính thức tại Giải vô địch thể thao cấp bang Hoa Kỳ năm 1970.
Giải Úc mở rộng và Wimbledon áp dụng sau đó vào năm 1971. Sau ba năm trì hoãn Roland Garros cuối cùng đã áp dụng Tie break vào mùa giải 1973.
Các quy tắc cần biết về luật tie break
Đối với các hình thức đánh đơn và đánh đôi đều có luật tie break riêng biệt:
Luật tie break áp dụng với đánh đơn
Để thắng ván đấu phải ghi được 7 điểm trước và phải dẫn điểm so đối thủ 2 điểm. Nếu tỷ số hòa 6-6 trận đấu sẽ tiếp tục cho đến khi một đấu thủ dẫn trước 2 điểm. Hệ thống tính điểm số thông thường sẽ được sử dụng từ đầu đến cuối các ván tie break.
Trong trận tie break, các đấu thủ sẽ lần lượt giao bóng và sử dụng các luật quần vợt cơ bản. Điểm đầu tiên sẽ được giao bởi một tay vợt, điểm thứ hai và thứ ba sẽ được giao bởi đối thủ, và sau đó mỗi tay vợt sẽ lần lượt giao hai điểm cho đến khi ván đấu và set được quyết định.
Lần giao bóng đầu tiên bắt đầu giao từ phía bên phải của sân, mỗi lần giao bóng sẽ được thay đổi giữa bên trái và bên phải. Nếu một quả giao bóng không đúng và không được phát hiện kịp thời, tất cả các điểm ghi trước đó sẽ vẫn được tính. Nhưng khi phát hiện trọng tài phải thay đổi vị trí giao bóng cho phù hợp theo luật.
Người chơi sẽ đổi bên sau mỗi 6 điểm và khi kết thúc ván sẽ theo hệ thống tie break.
Tie break được tính như 1 ván bình thường nên luật thay bóng không có gì thay đổi. Ngoại trừ trường hợp thay bóng được thực hiện khi bắt đầu tie break, trong trường hợp đó sẽ bị hoãn cho đến ván thứ hai của set tiếp theo.
Luật tie break áp dụng với đánh đôi
Với đôi giao bóng lấy điểm đầu tiên, tiếp theo là mỗi đôi chơi giao bóng 2 điểm tiếp theo dựa trên trình tự set trước đó. Tiếp tục cho đến khi set đó xác định được người chiến thắng.
Cặp được giao bóng trong game đầu tiên của set cũng chính là cặp được giao bóng trong tie break.
Loạt tie break (áp dụng quy tắc lợi thế đã công bố) được sử dụng khi điểm số giữa hai bên bằng nhau là 6. Nếu phát hiện lỗi trước khi vào giao bóng cho điểm thứ 2, điểm đầu tiên vẫn được tính, nhưng lỗi đó phải được khắc phục ngay. Nếu lỗi được phát hiện sau khi giao bóng điểm thứ 2, ván đấu tiếp tục theo luật tie break.
Nếu tỷ số hòa 6-6 và trận đấu áp dụng luật lợi thế, bất kỳ lỗi nào được phát hiện trước khi bóng được đưa vào cuộc cho điểm đánh thứ 2 sẽ không ảnh hưởng đến việc tính điểm thứ nhất, nhưng lỗi đó phải được sửa chữa ngay lập tức. Mặt khác, nếu một lỗi được phát hiện sau khi bóng đã vào cuộc, game sẽ tiếp tục với điểm thứ hai theo quy tắc lợi thế.
Đặc biệt, khi tỷ số đạt được từ 8 ván trở lên mà vẫn hòa thì tie break sẽ được áp dụng. Nếu một đôi giao bóng không theo thứ tự và hoàn thành lượt giao bóng của họ, họ phải tiếp tục với thứ tự giao bóng sai như cũ. Tuy nhiên, nếu lỗi được phát hiện trước khi đôi đó hoàn thành lượt giao bóng của mình, lỗi đó phải được sửa ngay lập tức và tính điểm trước đó.
Lời kết
Quy tắc tie break trong quần vợt là một khái niệm tương đối dễ hiểu, nhưng việc áp dụng đúng quy định của nó đòi hỏi sự chú ý cẩn thận và chuyên môn của các chuyên gia. Các thông tin trên chỉ cung cấp hiểu biết sơ đẳng về chủ đề này. Để có được sự hiểu biết toàn diện hơn về tie break bạn hãy tham gia hoặc xem video trận đấu thực tế.